10 نکته در پیشگیری و از بین بردن ساس تختخواب (منزل و محل کار)

 مقدمه:

وقتی اسم ساس به میان می آید شاید اولین فکری که به ذهن همه می رسد این است که که موجود وحشتناکی است که باید هر چه سریع تر آن را معدوم کرد. اما حقیقت این است که هیچ موجودی نیست که کاملاً خوب با کاملاً بد باشد و این ما هستیم که به دلیل دانش کم خود یا با رعایت نکردن بعضی شرایط باعث می شویم آنها برایمان مشکل ساز شوند. چه بسا بعدها معلوم شود که این موجود می تواند اثرات مثبتی نیز داشته باشد. در نتیجه در اینجا با ارائه برخی از مطالب علمی سعی می کنیم شما را با خصوصیات و شرایطی آشنا کنیم که باعث می شود این موجود نادانسته خانه و تختخواب شما را برای زندگی انتخاب نکند.

حقایقی در مورد ساس تختخواب

• ظاهر: ساس رختخواب حشرات کوچک و مسطحی هستند که که از خون انسان و یا دیگر حیوانات تغذیه می کنند. آنها قهوه ای رنگ(مسی) هستند، بال ندارند و طول آنها حدود 5 میلی متر (به اندازه یک دانه سیب) است. ساس های جوانتر ممکن است با چشم به سختی دیده شوند.
• محل زندگی: معمولاً هجوم این حشرات در جایی است که افراد می خوابند یا زمان زیادی را می گذرانند. محل های زندگی آنها شامل آپارتمان ها، سرپناه ها، اتاق های کرایه ای، هتل ها، محل های مراقبت از بیماران،کشتی ها و خوابگاه ها می باشد. رختکن های کارگاه ها یا محل های استراحت کارگران نیز ممکن است محل زندگی آنها باشد.
• رفتارها: ساس ها متخصص پنهان شدن هستند. آنها در طی روز در محل هایی مثل درز موکت ها، فنرهای رختخواب، چارچوب تخت، سرتختی، کمدها، پشت کاغذ دیواریها، قابهای عکس و زیر اثاثیه یا اشیاء انباشته شده و یا زیر و اطراف تخت پنهان می شوند.

ساس تختخواب می تواند در یک شب حدود 300 متر حرکت کند اما آنها تمایل دارند در فاصله حدود 2 تا 3 متری افرادی که خوابیده اند زندگی کنند. آنها می توانند چندین ماه بدون خونخواری زندگی کنند.

ساس تختخواب معمولاً از محلی به محل دیگر توسط افراد منتقل می شوند. آنها می توانند در شکاف ها و لابلای اثاثیه، کیسه خواب، رخت خواب و مبلمان پنهان و منتقل شوند.

• طرز انتقال: خیلی ها نمی دانند که ساس ها حتی بعد از اثاث کشی به منزل جدید باز به آنجا منتقل می شوند. همچنین فرد جدیدی که وارد آن خانه می شود مشکل ساس تختخواب را خواهد داشت. برای همین قبل از خرید یا اجاره خانه بایستی این نکته را نیز در نظر بگیریم. در محل های صنعتی برخی کارگران ممکن است ساس را به محل کار منتقل کنند. به هم ریختگی محل کار می تواند عامل انتشار ساس باشد.
• شیوه شناسایی: در صورتی که موکت یا رختخواب لکه های تیره داشته باشد که این به دلیل فضولات ناشی از ساس است. همچنین شما ممکن است خود ساس، تخم یا پوسته تخم ساس یا پوسته آنها را مشاهده کنید.
• اثرات نامطلوب: ساس مثل شپش اگرچه از خون انسان تغذیه می کنند ولی بعید است که منتقل کننده بیماری باشد. با این حال برخی افراد حساسیت خفیف یا شدید به گزش آن دارند. همچنین ممکن است باعث استرس و اضطراب، بی خوابی و اثرات مرتبط شود.

10 نکته برای پیشگیری و کنترل ساس تختخواب

1-مطمئن شوید که ساس تختخواب دارید نه کک و کنه و یا حشرات دیگر

با مشاهده دقیق عکس ها و مقایسه با آن با موجودی که در خانه شماست می توانید به این حقیقت پی ببرید.

2-خونسرد باشید.

از بین بردن ساس کار سختی است و لی غیر ممکن نیست. کل چیزهایتان را دور نریزید چراکه باز هم ممکن است برخی از آنها باقی بمانند و تکثیرشوند. در ضمن این کار باعث انتقال ساس به افراد یا همسایه های دیگر و ایجاد استرس برای آنها می شود.

3- به راه های مختلف کنترلی فکر کنید نه فقط به سمپاشی.

فوراً سراغ حشره کش و سم نروید. سعی کنید ابتدا راه های دیگر را انجام دهید. این کار باعث می شوند مواجهه شما با سموم کمتر شود. بسیاری از سموم ممکن است بیش از یک ماه در محیط پایدار بمانند هر چند که شما بو یا رنگ آنها را متوجه نشوید و در نتیجه می توانند تاثیرات نامطلوب بر سلامت شما داشته باشند. در صورتیکه می خواهید از سم استفاده کنید حتماً از افراد حرفه ای کمک بگیرید.

4-تعداد محل های مخفی شدن ساس ها را کاهش دهید/ انباشتگی را کم کنید.

یک خانه یا محل کار پر از اسباب و وسایل محل های بیشتری برای پنهان شدن ساس ها و حتی دیگر حشرات مثل سوسک ها دارد و این امر کار حذف ساس ها سخت می کند. تا جایی که می توانید وسایلی را که استفاده ندارید از منزل خارج کنید(بفروشید، هدیه بدهید، به مامور بازیافت بدهید یا دور بریزید). نظم اولین گام در پیشگیری از ساس رختخواب در خانه و محل کار است.

4-به صورت منظم رخت خواب ها یا لباس های کار را با آب داغ بشویید و با حرارت خشک کنید.

پتوها، روتختی و دیگر لباس ها نیز شامل این امر می شود. این کار باعث کاهش تعداد ساس ها می شود. از آنجا که ممکن است ساس ها در لباس شویی پنهان شوند بلافاصله بعد از ریختن لباس ها آن را روشن کنید و بعد از استفاده آن را از این نظر بررسی کنید. در صورتیکه تشک شما ساس دارد یا آن را تعویض کنید یا اینکه نوعی کاور یا پوشش مخصوص ساس را روی آن بکشید. این پوشش بیش از یک روتشکی ساده است و با وجود آن ساس نمی تواند از داخل تشک انسان را بگزد. اگر از محافظ زیپ دارد استفاده می کنید حتماً همیشه زیپ آن را به طور کامل ببندید.

5-از دمای انجماد برای کشتن ساس ها استفاده کنید.

 به خصوص اگر زمان انجماد طولانی باشد می تواند باعث از بین رفتن ساس شود. قرار دادن وسایل داخل فریزر می تواند ساس ها را بکشد ولی ممکن است این امر به دلیل برخی عوامل با شکست مواجه شود. زمستان های بسیار سرد و بازگذاشتن و در و پنجره ممکن است باعث کشتن آنها شود.

استفاده از دی اکسید کربن جامد توسط برخی شرکت های مبارزه با آفات نیز برای این منظور استفاده می شود.

6- از حرارت برای کشتن ساس ها استفاده کنید ولی باید خیلی مواظب باشید.

افزایش دمای داخل خانه تا حدود بالای 45 درجه سانتی گراد می تواند باعث کشتن ساس شود. قرار دادن وسایل داخل پلاستیک سیاه و قراردادن آن در آفتاب سوزان نمونه ای از آن است. برای گرم کردن خانه شاید لازم باشد از انواع خاصی از گرماسازها استفاده شود. در این صورت دمای خانه باید خیلی بالاتر از 45 برود تا ساس های مخفی را بکشد.

7-از انتقال ساس جلوگیری کنید.

در صورتیکه پتو، لباس یا وسایلی دارید که احتمال انتقال ساس می رود، بایستی آنها را به صورتی معدوم کنید تا از انتقال آن به بقیه جلوگیری شود. برای مثال می توانید قبل از معدوم سازی آنها را در پلاستیک های محکم بگذارید و در آن را محکم کنید و روی آن کلمه دارای ساس را اسپری کنید. این امر به خصوص برای مبلمان ضروری است تا شخص دیگر آن را استفاده نکند.

بررسی لباسها، مبلمان و تخت خواب دست دوم قبل از  خرید یا استفاده می تواند از انتقال ساس به خانه شما جلوگیری کند.

8-جاروبرقی بزنید.

این کار می تواند تعداد ساس ها را به طرز چشمگیری کاهش دهد. ولی بایستی به دقت کف ها، موکت ها، مبلمان، تختخواب، زیر تخت، اطراف پایه تخت و درز و شکاف ها را جارو بزنید. کیسه جاروبرقی را (یکبار مصرف) در یک پلاستیک بگذارید و در آن را محکم ببندید و سپس معدوم کنید. همزمان می توانید از جاروی بخارشو نیز برای کشتن ساس ها استفاده کنید. این امر شامل خوابگاه های محل کار و یا سربازخانه ها و محل های مشابه نیز می شود.

9- درز و شکاف ها را مسدود کنید.

 به غیر از کاهش انباشتگی بستن درز و شکاف ها با چسب یا بتونه می تواند در کاهش ساس ها موثر باشد. این امر شامل کاغذدیواری های پاره، کنار پنجره ها، فواصل بین چارچوب ها و دیگر محل های خانه یا اثاثیه باشد.

10-از یک سمپاش حرفه ای کمک بگیرد.

پیش از انجام سمپاشی باید فعالیت های فوق را انجام دهید چراکه بدون انجام اعمالی مثل کاهش انباشتگی وسایل امکان برگشت ساس محتمل است. همچنین با کم کردن تعداد آنها با روش های قبلی شانس موثر بودن سمپاشی را بسیار زیاد می  کنید.

از آنجا که حشره کش ها می توانند برای سلامت مخاطره آمیز باشند از یک سمپاش حرفه ای کمک بخواهید. حواستان باشد که این فرد دارای پروانه فعالیت باشد و از سموم کشاورزی استفاده نکند. سموم معمول برای از بین بردن ساس کاربامات، متوپرن، سایفلوترین،  سایپرمترین، پرمترین و مالاتیون است. همچنین در صورت امکان تا چند روز در محل زندگی نکنید. سمپاشی باید کلیه محل های زندگی ساس ها شامل محل های مخفی مثل داخل کلید و پریزها، شکاف و غیره را شامل شود.

• به منظور دانلود فایل پاورپوینت مصور این مطلب به بخش پیوست در پایین صفحه مراجعه نمایید.

تهیه و ترجمه:

مهندس مهدی علی گل

کارشناس بهداشت حرفه ای وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی

مرکز تخصصی طب کار آسا

• پاورپوینت پیشگیری و کنترل ساس تختخواب+ ppt

• پیشگیری و کنترل ساس تختخواب +PDF